PUPUH
SINOM
1.
Buat percobaan mengarang, waktu hari
Minggu Legi, Tanggal Belanda enam belas, Bulanyanne Januari, tahun sampun
kawilangin, seribu Sembilan ratus, langkung malih limabelas rikala mengarang
niki, cerita dumun, wong Cina kagaterayang.
2.
Tersebut di dalam lontar, gantinin baan
basa Bali, ada Sengke pangkat Mayor, sugih tong ada nandingin maumah ring Waciu
Negri, ngelah pianak luh aukud, wawu mara menek bajang, ayu tong ada nandingin,
nyandang kasub, sami anake muduhang.
3.
Nyonyah Ingtae arannya, asing ngeton
buduh paling, bocok bagus tua bajang, sami pada linglung paling, ne mapangkat
sami paling, watek buruh sami buduh, ditu masombong-sombongan, Ni Nyonyah tan
kumarisin, tong ngarungu, surat pengelamare membah.
4.
Pageh baannya ngaba awak, tahu teken
bajang cenik dadi ngelah keneh elas, meme-papanya kealin, maka kalih
ketampekin, negak matimpuh maatur, inggih meme bapan titiang, titiang pamit
sane mangkin, pacing nyujur, masekolah ring Aciu Negara.
5.
Bapannya mesaut nimbal, ento nguda keto
cening, pianak bapa tuah I Dewa, luih baan bapa nyayangin, yening cening
meningalin, tan urungan bapa lampus, mati katinggal baan pianak, Ni Nyonyah
kenyem nyaurin, titian durus, sampunang bapa nyebetang.
6.
Keto aturnya Ni Nyonyah, tan mari laut
mangeling inggih meme bapan titian, sampunang ja mamitetin, manah titiang kadi
mangkin, sapunika atur ipun, tumuli meseh payas, nyukur rambut ngangge muani,
jaler baju, nganggo topi ganteng pisan.
7.
Bagus gejing tulia lanang, pangus
nganggon cara muani nyemak motor laut majalan, meme bapannya mangeling,
bengong-bengong mangurimik, saling gelut segu-segu kangen teken pianak, dadi
elas maningalin, sedih ngungun, kacrita mangkin Ni Nyonyah.
8.
Rawuhring tengahing marga, mararian
tepining siring, maring soring wit cemara, saget rawuh anak, muani, maaran I
Babah Sampik, anak teruna turin bagus, tingkah alep solah dabdab I Babah kenyem
nakenin, beli bagus, saking napi peragayan.
9.
Sira mungguhing pasengan, pacing kija
lunga mangkin, Ni Nyonyah masaut nimbal, midarta indike sami, I Babah kenyem
mirage, dening pamargane patuh pada pacing masekolah, Ni Nyonyah sebenge
kenying beli bagus, ring dije genah punika.
10. I
Babah raris nartayang, nah ne suba umah beli, gumi Bociu arannya, beli madan
Babah Sampik, buka tuduhin Widi, katuju pada macunduk, beli masih masekolah, Ni
Nyonyah cendek nyawurin, pada adung, ngiring beli masarengan.
11. Sang
kalih raris masumpah, ala-ayu bareng mati, maka saksi Sang hiang. Surya, kalih
Ida Betara sami, wusan masumpah mamargi, motore keras masepuk, during wenten
tengah ejam, rawuh ring Angciu Negari, raris tedun, Ni Nyonyah kantun
pungkuran.
PUPUH PUNGKUR
1.
Ngungsi kantor sekolahan, tur
ngeranjing, sinarengan ngungkap topi, nunas lugra ring Tuan Guru, Tuan Guru
maanggutan, tur ngandika, uli dija cai bagus, nyen cai maka dadua, angob bapa
mangiwasin.
2.
Inggih Babah Ingtai titian, mungguin
ipun, mawasta I Babah Sampik, umah titian selat gunung, Waciu lan Bociu kuta,
inggih mangkin, mangda sweca Tuan Guru, nyadia titian masekolah, duaning parek
sareng kalih.
3.
Tuan Guru manerima, nah te cai, malajah
apang rajin waneng suud kelas pitu, amonto suba peragat, gelis wnegi, sang
kalih mapamit pisu, ngarereh pacing dunungan, nyewa kamar wantah siki.
4.
Risampun pukul delapan, Ni Ingtai meweh
mapineh mungkin, dening awak jati eluh, elek yan katangehan, ngaweasri nganggo
muani tuhu bagus, tingkah alip asri pisan, I Sampik mitahen muani.
5.
Pangus baanya ngaba awak, tuhu pradnyan,
wicaksana sujati, Babah Sampik satinut, pawilangan ia Ni Nyonyah, sane mangkin,
kamare ka embadin sabuk, asing nglanggar wenang danda, kertas dawat teken
mangsi.
6.
Sampun puput pasubaya, tur sami sampun
pada yatna mangkin, I Sampik Nyinkrung aturu, entil tan makerisikan tangar
gati, nesek watase aturu, Ni Nyonyah bangun mangawas, pules leplep ia I Sampik.
7.
Langkung sampun pukul solas, Babah
Sampik, keni ipun ketimpahin, nyaru onyah jag mengelut, kegiatbangun I Babah
tur nakonin, nguda keto cai ngelut; ganti cai kena danda, Ni Nyonyah raris
nyawurin.
8.
Inggih yadin sapunika, titian ngiring,
katibanan danda mangkin, nyadia wantah manaur, I Babah nampi danda, ia
masimbing, I Nyonyah saking manyaru bungute tempuh timbungan, sikep galak desek
pitik.
9.
Belog tuara nyak manadah, mirib ia
betek, malu layah duri, ngarumuk lantas ia pesu, nyujur tongos padewekan, ia
manyilib memanah pacing mabanyu, tangar pacing katanggehang, nyilib ngalih
tongos sepi.
10. Ngambil
mangsi katogtogang, bilang dangka, batarane kaberecetin, nyaruang awake eluh,
wireh suba menek bajang nyaru-nyaruin, apang danan timpale tahu, keto akalnya
Ni Nyonyah.
11. Sami
keni kaperentah, bahan akalnya Ni Nyonyah sai-sai, masih tuara ada tahu, Nyonya
Ingtai ia ia pradnyan, budi luwih, maan pangkat paling malu, punggelang punang
cerita, mangkin rawuh dina Cimbing.
12. Masan
anak masembahyang, kakuburan, muride telas sami kewanten sang kalih kantun, I
Sampik sareng Ni Nyonyah sareng kalih, pacing ngelanglang ulangun, maka kalih
nyujur taman, taman luwih lintang sari.
13. Iseng
manuturang ipian, ditu mapinda nepukin dadari, maciri miyik, malimpug, magulem
sarin pudak hujan angin tambulilingane pagriung, nemonen sasih kapat, angine
raris ngasirsir.
14. Makelapan
ngalap bunga, langsing lanjar pamulare nyandat gading, tayungane lemet mangelo,
ngenahku-kune lantang mangeranyab, nyalang kadi manik banyu, yaning nyerere
malihat, nyaledet makadi tatit.
15. Asin
pusunge raresonan, selem demdem, tingkahe ngeyudang hati madadi gelem kapitu,
mangemu-ngemu hujan, manguririm, samine ngalenteng halus, menundunin enyud
manah, mangelor mangaras pipi.
16. Pajalane
magamparan, asing laku, sasolahane teka pangid kudiang tuara ngawe linglung,
manah sang magantenang, tra ada mada kenyung manis ngemu madu, sanghiang Ratih
nyalantara, waluya bulan purnama.
17. Umpama
bunga-angsana, wawu mekar, kembangnya nedeng miyik, kadi sekar harum dadu,
tambulilingane paslieb, ngalih bunga, nunas kehayon I ratu, nyandang sungsung
di pemereman, silunglunging pati urip.
18. Ngasih-asih
masasambatan, sai sedih, makadi itadah asih, manuju tilem kapitu, maganti-ganti
bulan duh dukapan, setata, mangajap suwung, uyang, paling mamulisah, meh mati
di naanang sedih.
19. Jan
tan ica inten danda, mamuponin, ilara tan pakanti apa gunane nu hidup setata
mangguh duhkita pisan mapamit, pacing mumunggelin tuwuh, matinggal, satiba
para, mati di gunung pasisi.
20. Tarpana
baan pitresna, raris kutang, mabade ban susu nyangkih maturon di jeroning
lasur, malandasan baan dada, patulangan, bangkiange ramping alemuh, irika
rarisang lukar, oremang icen rarengi.
21. Jan
Ratu Mas durus ica, nggih elingang, bangken alune kampih, rarisang icenin
rurub, lukaran sinjanga patra, satsat kajang, momonin gantene nyangluh entas
baan toyan waspa, rarengih anggen kekawin.
22. Panetehin
baan tangan, mangda kukuh, tunjel baan legan hati, awune rarisang anyut di
sawange ane linggah, maulekan ngalepas hati ngulangun, di pasisinyane alas,
sarwa bunga nedeng miyik.
23. Kaucap
Taman Baginda, pesayuban ida sanghiang Semara Ratih, kala ngalanglang ulangun,
waluya kadi suargan, gunung emas, ane ane mamudak inten murub kukuh dadi tulak
bara, di sisin danune nginjil.
24. Porod
gajah tuara ginjal, apan itu, tongosnyane mabersih suka makumkuman arum, saha
Surya Sewana kadi angsa, tuara surud sai manjus, ngulati danu pawitra,
mangulurin legan hati.
25. Buka
kadi sakit manah, gela-gela, hidupe padalan mati, setata nulame suwung, sai
manyelsel awak, apa jua palan pegawene malu, dadi manemu sangsara, buka kedis
kelik-kelik.
26. Lami
makambang-kambangan, tuara ada, anak sudi mangolasin, tan bina entikan gadung,
mangurepe pati gabag tuara ada, tongos ngalilitang ebun, kadurus mapulisahan,
pangkah pesan nyujuh langit.
27. Jening
durus ica, mamanyakang, I nista keasih-asih, kenken to legane ditu, maan
nyungsung pratima, di pemereman, rasa tuara nawang pesu, mati idup di pedeman
buka bukale ngulanting.
28. Tong
dadi pasha adina, dening bahu mupu rasa ngelangit kelangene tan petanggu, rasa
masalin diawak, di pengipian nyandang iring mangelangun, mangincerang, legan
manah, yadin manuut manyisi.
29. Raris
mematutang pasang, yaning suku, ulune kacelekin, pantesang beten baduur, yaning
magegiringan, manekekang angsele ambahang suud, sekenang ban madingehang, cirin
pratama ngawitin.
30. Becik
ratu ping kalihang kalangene, rarisang ka pesisi, manyingak pasihe halus,
ombake maneduhang, sayan asat katon kadi kasur lembut, nunas raris magarang,
nuduk derandang raruwit.
31. Bangsah
pengosokan sengkang, kanggen sutra, rarentenganbulun wilis, onem pangkupe
pusung, genah biasa asat, pangenyahnyah, buka bungane ketabur, bungah katon
makacakan, yuyu cacah saing-saing.
32. Ngeraris
majejukungan, ngungsi tengah, arungane, kapetitisirika genah kelangun, becikang
matetimbang, yening luah, bidake singsetang ngulang, titian ngiring mabatekan
dayung angine aris.
33. Yan
tan waneh malancaran, nunas tedun, mangungsiang, kapesisi, yan sampun merasa
lesu, mariki tatanggung maembah, ngemantukang, tekekang antuk mangelut, dening
ngamarginin bias, macelos robet mamargi.
34. Duh
mas mirah atma jiwa, nggih ampura, wusanang manyakitin dadi paling pati usud,
peteng lemah nadak yuyang, masesembatan, engsap teken kangin kauh, kuda bulan
mendet mata, sinah bengul sai sedih.
35. Tan
bina pitera kesasar, majambangan, kebus kadi tandusin, matimbung di kawah
endut, yan tan ica imirah, mangelukat, baan suksemaning kahyun, kahyune di
pemeraman, pujain baan rarengih.
36. Tan
pagawe yang gentenang, kadi sekar, kembangnyane dadi miyik, yan kasuwen sayan
layu, madune, malaradan, nggih picayang, mumpung dedeg manis harum,
atambulilingane ngayap, masadia ngemasin manis.
37. Samalih
yaning mamandal, raris basta, baan bulang suntagi, pademang di jeroning kasur,
tebek baan cacingak, nggih rarisang, sepeg ban rarik malecut kawelangin baan
tengan, tumbak baan susu nyangkih.
38. Pabesen
titian ring mirah, yan sampun, titiang mangemasin mati, gulung ban wastra
sakuwub, gelisang manyayubang, soring madia, waluya subamakubur, mamurti swarga
utama, tong ada buin rasanin.
39. Ambulane
ja kacerita, di pangipian, saget suba galang kangin, siape suba makruyuk,
munyin lesunge, padigdag, sada sawat, carucuke kemerucuk, maseriong katak
buyan, mangulun cicinge tarik.
40. Mara
bangu kaden saja, makebiah, kedutane dadi paling, kangen-kangen kadi limuh,
langite mangendepang, samar-samar, sayan peteng manyalimut, manadi sumbrah ke
mara, sigsigan mawetu ngeling.
41. Nah
suba ceritayang, indriyane, mundur buka duudunin, paingenan suba lacur, buka
negen gong belah, awak bahat ningeh munyi pati kacuh, andeyang kadi matagtog,
pipis telah lima daki.
PUPUH MAS KUMAMBANG
1.
Inggih beli, jengah titian kapirengin,
beli maselselan, nyesel raga sai sedih, ngiring beli lan matinggal.
2.
Kema laku, disu ada gedong cenik, bersih
wawu pragat, sang kalih raris ngeranjing, saget ngenah gagambaran.
3.
Anak jegeg, matimpal ia bagus genjing,
solah anut pisan, rarase ngejudang hati, kadi ratih lan semara.
4.
Teka bengong, I Sampik sambil ngurimik,
nyen bisa nulad tingkah gambare puniki, inggih belituara saja.
5.
Lakar melahang, gambare kadi puniki,
tuara amunapa, jegeg bagus tuara karing, yadin karirihin tuna.
6.
Tiang ngiring, sareng beli sane mangkin,
tingkah makurenan, mepayas ia apang becik, waluya Ratih lan samara.
7.
Asing ngatonang, sami ia buduh paling,
nanging ampurayang, titian tambet kadi mangkin, mangde beli saweruha.
8.
Sapunika atur titian ring jeng beli,
bengong ia I Babah, cendek mesawur mangkin, eda adi liu pangerasa.
9.
Teka soleh, paitungan adine mangkin,
dija unduk menang, awak muani sareng kalih, ngawe kadekan anak.
10. Ejo
para madune kalahang pahit, keto upaminnya, apang adi tatas uning, jengah
manahnya Ni Nyonyah.
11. Raris
mangkin, manyihnayang raga istri, I Babah mapaslihat, engsek manahnyane
mangkin, waluya tan paengsengan.
12. Ni
nyonyah, ngewalek mangkin ngedekin, ditu ia I Babah bengong kangen maminehin,
anak eluh jegeg pisan.
13. Dadi
maclos, manahnya I Sampik mangkin, bengong maseselan, magebras ia menjagjagin,
raris maranin Ni Nyonyah.
14. Duh
mas mirah, tulung titian gelis-gelis, urip jua titian sampun Ratu manyakitin,
titian nista kalaran.
15. Tumusang
pisan, suwecan Ratune mangkin, nyadia mamarekan Saumur kantun mau
16. Yadin
iwang, sane riyin mangkin tembenin, nunas pengampura, mangda sweca Ratu
mangkin, ngampurayang, iwang titiang.
17. Ngasih-asih,
I Sampik maatun aris, sedih mapangenan, dening kena munyi manis, beloge baas
ngeliwat.
18. Di
pedeman, sai ia uyang paling, uyang mamulisah, galeng gulinge gelengin,
engkak-engkak padidian.
19. Ratu
agung, gelisang ratu meriki, titian kasangrasan, sweca ratu manambania, sakit
titian baas kelaran.
PUPUH DANGDANG GULA
1.
Duh Ratnayu ndatan pasiring, nindiyeng
sarat, anerang sakendra, pangabaning kahayune, rengwa akena pakulun, sambating
muda kasih-asih, waya aneng wilapa, katut ring sanga erum, rinipta lambing
dadakan, maka cihna, kandahan lara saragi, galisah angajap tawang.
2.
Pirang dina kuneng ikang latri,
asesambat, luir centakeng tawang mider-mider panglayange asoji masa lahru, tan
patut tibaning riris, atur lung nikang jangga, cumangkah anglangguk, winiteting
wiat, keadohan, angangkat atangi-tangi, wiakti ngurambating lemah.
3.
Saitia sumambe sihing Widi, nada unggahan,
yaya tadah arsa, ripadem nikang wulane angel angelekan kung, tan mari
angasih-asih, amarih tejaning wulan, lair kumbang anambung, wangining lenga
candana, duh mas mirah, tulus asih ta diyah ari, amupus lara wigena.
4.
Wiakti tan keneng tadah guling, ruksa
mawar, pameratning sarimang, angebeki wradayane, tan kena yan inukur, agung
aksara pretiwi, lara tan tinambahan, yan atan sih sangarum, rarase-sajeroning
tilam, luwung pejah, sapudi kari ahurip, satya anandang wirang.
5.
Yan ana tan sira diyah ari, atma jiwa,
manahta muit pisan, satiba laku parase, anut luah pasir gumung, suket jurang
pringga tribis, akar onlara wirang, sopaning lampus tumiba ring swanegara,
kadang mitra, rtan kantun ayayah bibitan ngitung amurang lampah.
6.
Wusan angdani lara kingking, sasuhunan,
ayunta ngede cuna, panyurit siratmayane adoh landep ikang hru, akilat menduning
liring, maletukan, roma panjang luir mega menjawuh, bangkitinglati ngamiran,
kramaning waja, kagiwang laraning ali lempunging gatra gumiwang.
7.
Rangka rangkaning raga ngerecapin,
sengning rimang wawu anut wayah, luir puspa mengpeng kembange ninging anrus
nagantum, arereb sadpada nerangi, smirit sarimang nangken belebur, tapa brata,
japa yoga, pamahing ayunta ari, nemu manah ayu sejagat.
8.
Yan winang wang rasmita diyahari, tan
pepama, anirna kalanguan, tuna budining kawine, yan amarna ring ayu, men asalah
tanah singi, dewati anggada rat, tan papadong rumrum, mangke matemah manusa,
nora ka kakenan seragi, pandita asalah brata.
9.
Panglingga rasaning diyahari, amegena,
sang pangehing brata, mandereng wala bratane, Bagawan Tresna Windu, kahayat
ikang semadi, atur mangke pangeran, Hianging pasir madu, Hianging masa kartika,
asarira, atemahan ratnayuwati, pantes yan lingga arcane.
10. Pratista
rimadianing jina merik, sopacara, raspati pinuja, sedam pati astawane, sirumruming
pematuh, wijiling suwara manis, serasaning wredaya, maka satune pungku, agenta
rengihning diyah,wawu, apuspa susu arupit, adi pameratning semara.
11. Agenda
mrik wangining panepi, linukaran, pingenikang waja, maka wiyah pamujane,
siratmayane angrengu, sirewesta yan inapti, anare rasning madia, nabi suwamba
ring rum, kaputeraning amerta, sudang manah, wetuning nganangga ratih, akaron
tengahing, padma.
12. Pangastulaning
kena seragi, uga sira, kasumbunging warna yan nolik nora wadane, pati berate
annulus, saksat Sang Hiang Datra Dewi, pekiraning wadana, angirang sitangsu,
arja inderaring nuraja, tur anusar anaser, bilulu kuning, rupit pamelaring
dada.
13. Yan
mesem kadahan rumning gendis, rasning madia, arja gumalunggang, kagiwang
lungning janggane, membata astalumengkung, erang semining geninjring,
panginguning jarijaya, rumning bakung, naka luir manik ginulap, arja tinerap,
arasocan manik werih, aspati anandang payas.
14. Ngengkab
paduning wastra ngenahing, wetis ika, amudak cenaga, tan pagasa ros pupune,
anrakasa lumaku, atindak semu anindih, pangigul ikang madia, sangga waiting
ngaluh, njanya tan penapak lemah, sawang muksa, ri rumrumning sarwa sari,
kalaning masa kartika.
15. Kalanta
Brata Siwa Latri, nandang sweta, agenda mrik sumar, tan iwang Hianging
Kendrane, model atebing gelung, Sri Nata atapa wilis, sening lati ngalunga,
jaya iduh madu, waja anerang sridanta, sinusuran, wenesning wedana sepi,
anerang wulan karainan.
16. Labihing
brata Sang enjang-enjing, mangun rimang anamun kanglihan, mepatni pangungane,
tumukul angelesu, tan komara wraning weni, arja, amilet madia, sengning, soca
luru, sor dalaning ngucap, lagia ngadepi kangaksi, sor kalintang citera.
17. Yadian
saharsa rajia inulik, masa ana, kadi sira tuan, listu ayu tata warnane, tansah
angawe lutut, nyaya muksahane ngaksi, anuksemeng sakalanguan, resning pasir
gunung, rumrumning masa kartika, duh mas mirah, pasang cahyaning kerasmin,
manista noraken kilang.
18. Yan
winarna ayunta aneng ketaki, dinabadan, tinubning nganila, amerik sumirit
gandane, kinaraning, kitangsu, wang aneng ersola minging, kinusa ring wekunta,
asa ertebu, rinubunganing bramara, sawang jangga, merik sinungsemeng panapi,
ingut kata inampura.
19. Duh
diah Murti Girindra Putri, Sanghiang ning Hiang, kesti ring swacita asihe,
amertaning uwus antu, luir goh kapteking trebis, sengka kena pangeran, awe ana
nyuh, nyaya pitra manggih papa, merih linukat, panudaning lara kingking,
anyunta aneng sayana.
20. Yan
sampun prasida nikang gati, inugrahan, wirasa rimang ana pranidana mangke,
bratanikang iwang ginung, raineng kulem tumuting, riarjaning nuroja anamtami
ngakung, ataker samara rejasa, kocap ganda, kehentian-entian sarasmin, walening
angidep lara.
21. Pira
sukaning angamong manic, ring pemereman, pehning surya candra, nyata mamanggih
swargane, arja kungdang kalangun, alangiangi sakala ngaksi, mahas ring wana
samara, asaha tanah gunung, rinancana lareng kuna, sinang sipta, kalawangin
pasir ukir, ramianing masa kartika.
22. Wening
durga nikang wanagiri, jurang pringga, katik sananing arka, atuntun tan lakune,
yan pindaning alesu, manahta ngemanta ngarih, angulati pangemban, araryan
keneng watu sinalan atik-atikan, urup sepah, anicip manisning latih, angiras
aras kapeya.
23. Namun
Batara mangke tingali, wang kalaran, keneng samara astra, duh kapan sira
kajeki, salamine anemu, ulah sang sara kaptine, baya tan aneng kuna, sila brata
ayu, maiki pala tinaama, duh betara, wisarja ikanang urip, wusan anandang lara.
24. Duh
linangdaning smara bahni luir Hiang Smara, kena pwiropata, linara-lara uripe
angel angidepaken, kung, linilatan kena lali, umumpang gerenging kumbang,
arebat sarja rum, semalih anglipur lara, sayan, amerat, amewehin lara kingking,
luir pejahing, panungguhan.
25. Agung
kapo pidendaning Widi, tan panaha, aweh lara bara kangawak paran jadmane, awet
kari tumuwun, anglaken lara kingking, nirdon uripmu ana, twas amanggih kewuh,
sing katon anggatra-gatra, angde uyang, tan kena ring tadah guling, akarang
tirtaning adria.
26. Ratu
massangluir kumuda wati, wawu mekar, apasir sarkana, agunung gula manise,
asuketing salulut pamupuling sarwa manis, durgama linaksanan, kinemiting bukung
maraga singa gajah, lengandarba, asreng prasama angawi maderan ana waleng awak.
27. Durganing
segara anginjing, mina rodra uwaya angangsar lumba-lumba pangadange, asuket
nikang aselur, ula lempe amis ani, berare kasarakat, sancayaning mercu,
sapawaning-wani yan tumama, maring tengah, anempel rumta, maskwari, yan tan
sinayaning dewa.
28. Saksat
ratu nudu pitik bengil, mamilara, nyupat pitra kasasar, gela-gela ring kawahe,
urip titian sampun lampus, keto upaminnya adi, nyadia mamarekan, Ni Nyonyah
raris masaur, minab tan wenten utang titian mamarekan, ring beli kadi mangkin,
sara tuduhing Betara.
29. Duh
manu Barata Hiang Widi, wila sana, manahta luir, brongka sidaken pamisdiane,
umungs rumningi madu, Sumbawa dahat kapanggih, yan tkatakana dening wang, pasha
jeladi gunung, muang jurang wana, bera umpaminya, tansah ulun anganti angulati
rumta dewa.
30. Titiang
takut kena munyi manis, ngaku tresna, gampang nagih nadtad, anak eluh uli dini,
batangin baan selaka siu, hjoh para bakatang beli, salingke antuk kemikan,
makemulan galir bungut, dija pacing saud jemak, tuyuh ngucap, ngadenan suba
manengil, pangda nundun dakin basing.
31. Masok
gadenan bikas baline dini, ngodag-odag merasa teken awak, suba ririh digumine, pepes menang bane buruh, nasi
matahan kadung lekin, bungut galir cerewet pisan, tuara nyandang kapigugu,
lawar gerang eda nyagerang, dasar moka, nah to beli jani rasanin, dammar langit
meh bulanan.
32. During
puput mararasan sang kalih, lawur teka, madan I Congkliwat, utusan mapag Ingtai
mangda gelis nyonyah mantuk, dening wenten rawos pingit, Ni Nyonyah smisadiayang,
pacing gelis mantuk, kapiragi ia Ni Nyonyah, gagelisahan, irika raris I Sampik,
kroda idepnya kalintang.
PUPUH DURMA
1.
Keras bangras patakone ring putusan,
tuara nolih kasamping, beler ngapak apak, tong nawang tata karma, mukul meja
tur manuding, ngepet cidra, nista dama manumadi.
2.
Corah momo langgana cumangkah, urip
caine tangarin, tan urungan sengkala, Babah Sampik nudingmatbat, sahasa
mangagem keris, makirig udang, I Congkliwat makelid.
3.
Kaden iba kai bangsa barang, ne mula
jadma jati, bani salah sahidupan, yadian pacing makutang, magendong peteng sing
perduli, urip ibane jaga, pedas mangemasin mati.
4.
Kenken idep caine jani orahang, prawira
saja cai, kejagur I congkliwat, nanging tuara ada kena, dening sebet ia
makelid, ngwales I Congkliwat, pagulete rames gati.
5.
Jagur-kejagur pada sebet masilat, I
Congkliwat mamunyi, sada keras bangras, twi sato keneh ibo, layah nagih nadah
kai, ngadokang pongah, dursila ngawe weci.
6.
Ngadug-adug tingkahe jalaning,
ngambekang tata bengis tuara nawang adat, manut ring agama, ngulurin kalengan
hati, merirak I Babah Sampik, ia manganus keris.
7.
Ni Nyonya irika raris mamelat, dening
nagih mamati-mati, keungsi I Congkliwat, I Babah kedandan pangelemeke nyunyur
manis, mamelat peranan, jek jengah tidong gigis.
8.
Nunas ica sasambate ngelad perana, dong
padalem kebeli, ngada manampokang, tresnan bline, manyama, titian mula subakti,
daging titian nunas iwang ipun sami.
9.
Wus beli sungsut daging atur titian
pirengang, banggiang titian mulih, irika beli peradang, gelis ngarereh titian
mangde beli rawuh mamadik, ditu titian nutugang makurenan ring beli.
10. Ne
dewasane jalanin beli luas, elingang sampunang lali, telu pitu nemnem patpat,
dadua kutus dadua kutus dina melah, yaning kasep beli nampi janten anak lian,
elingang sampunang lali.
11. Punika
jua beli anggen paingetan, titiang mangkin mapamit, iriki beli ngaraga,
sakolahane puputang, I Babah liang manampi, nggih ratu mirah budal I ratu pang
becik.
12. Puput
mamerasan Ni Nyonyah majalan, I Sampik ia mangulapin, antuk saputangan,
idepnyane tan dadi pasha, yadin ia sampun majanji, sadina-dina, mangajah nalame
imanik.
13. Bengong-bengong
I Sampik mapangenan, bengong kauh bengong kangin, inget teken pasubaya, motore
ia subaliwat, I Sampik ia tolah tolih, mesuang yeh mata, saputangane telas
licit.
14. Gelis
rawuh Ni Nyonyah ring umahnya, luh muani nganggurin, suba dasa dina, rawuh ia
ngelamar, I Babah Macan mangidih, bapannya tan panjang lakar ngelah mantu
asugih.
15. Ni
Nyonyah kawehin bungkung tanda mata, maka cihnaning asih, Ni Nyonyah nerima,
meme bapannya lega, Ceritayang I Babah Sampik, eling ring subaya dening ubaya
pasti.
16. Sampun
tigang dasa dina wawilangin, dewasa pacing marginin, makta bebandaran,
sandangan kuli dadua seantukan kelintang nis, kewanten makta, larapan memadik.
17. Gelis
pemargine pelimunan pisan, saget sampun ia perapti jegjeg sanghiang Surya,
panese mangentak entak, I Sampik kasereb ring margi, tur bedak layah, kuline
keruang-keruing.
18. Madahet
pamargine tan rerenan, teked ditu suba lingsir, sedeng becika pisan, wenten
panjeroan Ni Nyonyah, manyanto sang maring margi, kacunduk, diwangan, lawut ia
saling takonin.
19. I
Sampik matakon gagisonan pisan, Nyonyah Ingtai tawang nyai, dija dini umahnya,
orahin jua titiang kenyem ia sang katakonin, jero uli dija, patakone sada
gelis.
20. Babah
Ingtai ia tusing dini ada, Ni Nyonyah Ingtai dini, ayune kalintang, nak sugih
kalintang, nak sugih lintang pradnyan, ngiring merika sane mangkin, Raris I
Babah manututin uli duri.
PUPUH GINADA
1.
Ne mangkin kawit ucapang, jumah ia Ni
Nyonyah sai mapayas ia sarwa endah, kamben batik bangsa halus masumang cempaka
petak, katon asri, baju putih tepi.
2.
Cucuk konde kembangan mas, masasocan
inten wilis, socan subenge berlian, gelang emas lintang halus, masumpel
masoca mirah tuhu asri, jati solah
Nyonyah Raja.
3.
Alise makuris asar, putih nyalang pupur
wangi, bon lengise malimpungan, pender tulen nomor satu ayune masanding bungah,
mangedanin, Cina sami kasemaran.
4.
Gawene tuah manyulam, di loteng tegeh
mangenjik, jendelane keampekang, mara ia manolih tuwun saget ngenah ia I Babah,
tolah tolih, Ni Nyonyah tuwun manyagjag.
5.
Mekasih tangan medandan, penyapane
nyunyur manis raris sang beli munggahan, di korsi goyang malungguh, tegake
maselat meja, ia I Sampik papinehe telas rusak.
6.
Gageritinan gegerepehan, Makita nyegut
nyipcipin manis nyanggel sada rasa, lebih banget peteng libut, Ni Nyonyah
nawang semita, mengawukin inum-inumane jemak.
7.
Berendi anggur arak cina, air Belanda
lan sempeni, sopi bir limunada, mamanisan miwah senterup, rook manila lan
wedang, saluir roti, mabeled ia pada teka.
8.
Pengayahe sami bajang, Ni Nyonyah kenyem
mamunyi Beli Sampik nggih durusang, sane ngken mantuk ring kahyun, nanging beli
ampurayang, ia I Sampik, manginum sareng Ni Nyonyah.
9.
Ngerekang colok nyiup manila, sebeng binar
kenyir-kenyir cager pacing keantenang, anak sugih nganggon mantu, keto kenehe I
Babah, sane mangkin, Ni Nyonyah tandruh nakonang.
10. Beli
kija tumben ngapang, napi wenten karyan beli, becik nikayang ring titian, I
Sampik bengong tengkejut, nguda keto teken titian, manawi lali, ring pasubayane
suba.
11. Adi
seneng ngendah pelag, titian tuwon teken janji, durusang ratu panjakang, Ni
Nyonyah bengong tengkejut dadi beli ngandikayang, ngorahang janji, janji apa
mara nadak.
12. Ni
Nyonyah nekep tangkah, mesidakep mecuk alis, nguda beli kapupungan, dadua kutus
telu pitu, nemnem patpat sengker titian, yan sujati, dasa dina keto titiang.
13. Ping
telu ngorahang dasa, janjin titiange ring beli, kaden beli buin abulan, duang
dasa lemeng sampun, beli kasep ngalih titian, belog gati, nampi munyi tuara
nawang.
14. Kemo
beli malipetan, mulih beli dinane jani, eda liu marerasan, belog beline
kelangkung, beli salah pedidian, cendek jani, niki anggen kapi tresnan.
15. Tusuk
konde niki juang, satsat sampun titian ngiring, pang eda sangkaning titian,
manciri demen mangapus, mula beli mawak cacad, japi ngeling, nyen pacing
manungkulan.
16. Cucuk
konde mas katrima, I Sampik ngepes mangeling, ngawelesang ngunting tahocang,
katur ring I Nyonyah ayu, cihnan beli mangula, ludin miskin ento anggen
makecihna.
17. Jani
nrima mannimayang, Ni Nyonyah nundung I Sampik, ngaadang ngetog titihang,
dikorsi goyang nyaruyung, Ni Nyonyah masuk kakamar, ngancing kuri, I Babah
sedih kejaba.
18. Negak
sarwi ngundang-undang, grubug desti kakawukin, keneh panes buka borbor, nyelsel
awak merah-meruh, lehengan suba ia pejah, dewa sami, gelis bancut urip titiang.
19. Nandang
lara sakit manah, joh sawat masih jalanin mangulahang nyujuh sadia, dadi jengah
ia ketepuk, Widine lebih tan ica, kadi mangkin, ngumandang di jalan-jalan.
20. Lemet
batise ngamulihang, siang jalan-jalan mangeling, sambilang manyesel awak, twi
saja titian lacur kene suba titian dewa, saget prapti, jumah lantas kakantoran.
21. Tuara
inget ngembus pakaian, di pedeman sedih ngeling, sedihe matungtung jengah,
yuyang paling slegak-sleguk, tuara sida baan manahang, setengah mati, sakit
manahe kalintang.
22. Dumara
inget dimanahnya, purnayang idepe jani, mirib ia Ni Nyonyah teka, kaaduk kenehe
inguh, inget teken tingkahe suba, malih ngeling, kena guna kasemaran.
PUPUH SEMARANDANA
1.
Peteng lemah sai sedih, nyelsel awak
tani bagia, mangenang baan lacure, dening kena cecangkikan, baan Ni Nyonyah
bangsat, Babah Sampik mangkin buduh, kemak-kemik maselselan.
2.
Tan jenek tadah aguling, rasa tanpa atma
jiwa, dekdek lidek jajerone, akdi gadahe pantigang bencar sambeh rinasa, ulun
angen dekdek renyuh, kebus bara duka lablab.
3.
Lek jengah pati limlim, dados tanggun
kakedekan, ngahngah congah asing katon, rasa sami ngadesemang, kedek kenying
masuryak, yan sawangan tulia taru, reges ligir kapanesan.
4.
Sasih katiga nemonin, kebus bara
ngentak-entak, malih pidan tedun sabehe, ngasih-asih ngajap tawang banggi
guleme ical, tan durus katiban blabur, Babah Sampik mapangenan.
5.
Babah Sampik sayan keris, rahina wengi
magadang, kecud kuning swabane ucem kuru tanpa teja, tan pendah kadi bhulan,
katadah baan Kala Rawu, byapara setata osah.
6.
Apa saja manumadi, dadi jadma buka kene,
baas kaliwat lacure, tuara taen mangguh lega, saking rare sampun lara, manawi
tan ada guru, anggon nungkulang seksek manah.
7.
Bilang inget Makita ngeling, manahe tong
dadi pasha, osah manahe kearad, antuk Ni Ingtai Nyonyah, duka di padunungan
bilang peteng medem mapunduh, dipelangkane ajak dadua.
PUPUH SINOM
1.
I Sampik tong nawang natah, pragat di
kamar mangeling, urag-arig engka-engkak, bapannya tumben nelokin, ngatabtab
tengkejut ngeling, to kenapa cai bangkrut, indayang tuturin bapa, I Sampik
mangasih-asih, saha matur, tingkah pajalane suba.
2.
Lacur san bapa mapianak, atitiang keni
kedangkik, baan Ni Ingtai Nyonyah, pinter ngasorang nak muani, akal liu dueg
mamunyi, goba jegeg lintang ayu, ngciwayang sajagat, depang digamine dini, sami
nguwub, nika bapa apang sida.
3.
Wireh tong dadi pasahang, manah titian
kadi mangkin bapannya masaut nimbal, belog cai buka jani cai ngawe kedek gumi,
tambet tuara nawang unduk, mirib tuara enyah bapa, apa ne sekolahin cai, anak
eluh, ajak medem tuara tawang.
4.
Jan tan baas lacur pisan, bapa
nyentanayang cai, dija unduk maan sengkala, apa saja manumadi, len terunan bapa
nguni, micudangin, anak eluh, bapa pepes manyidayang, tuara taen mamindoin,
asal manyung bapa bani mangembulang.
5.
Cai ayem ngalepu pisan, paling melah ia
tetepin, nyakitang Ni Nyonyah bangsat, sing sedeng belanin jati, bapa tanggung
ngalihang cai, anak luhnyang akutus, ento pilihin anggon somah, eda cai nyakit
hati, bapa lacur, ngelah pianak tuah I dewa.
6.
Tutur bapane resepang, ngalih somah ia
pilihin, patemone to takonang, eda cai ngulah-angalih, yadin maan anak sugih,
patemone tusing adung, tusing buwung cai rusak, yadin tiwas alih cai, suba
anut, satru mitrane takonang.
7.
Buina tatasang pesan, ngalanggar gununge
cai, yaning cai suba maan, melah patemone sami, rahayune ia kepanggih, Saumur
cai nu lanus, keto jua ia imangawe sentana.
8.
I Sampik masaut nimbal, wiyakti bapa
patut sami, wacanan bapa tan iwang, dening, bapa sampun rihin ngrereh rabi
mamilihin, manggehang ane tatelu, imanah mawak wisesa, manitah laksana sami,
krana mangguh, jele melah suka duka.
9.
Yan tan side ia Ni Nyonyah, banggiang
sampun titian mati, keweh ia meme bapannya, ngrasanin keneh I Sampik sakit hati
ubad sungkil, hatin nagane saunduh, miwah uat siap emas keto ubad nyakit hati
mangda weruh pianak nyai sakit keras.
10. Sebet
icange kaliwat, cening tong dadi tungkasin, bas kadung ia buah basang, jeneng
nyai tan pakerti, duk nyaine mapekardi memennya jani masaut bapannya liunan
ujar, bungut liar buin galir, sai nganggur, kapisaga ngalih sentilan.
11. Ngramuk
bapannya matinggal, ngorahang pianak amah desti, jadma tuara nawang adat, joh
rahayune kapanggih, mangebras bangun I Sampik, inget tekening mangubuh, kedis
nori, bulu gadang, mamunyi ia lintang ririh, ia kautus, kantun manyantosang
surat.
PUPUH DEMUNG
1.
I Babah manyemak mangsi, tur manyurat,
negak nulis ia manguntul, surat praya katur ring sang kadi ratih, buat ndawegang
pisan, nunas bekel ring I ratu bekelang kayang kawekas, titiang mapamit mati,
mati nyakitang I Dewa, I Dewa tan kahyun nulung.
2.
Tulung apang buwung mati, buin ajahan,
mankin sinah sampun kuru, kuru kirangan sangu, sangu titian imas manic, atma
jiwan titian, gelis suweca I Ratu, yan wantah I Ratu ledang ngicenin titian
pamargi, titian misadia pisan, pacing matemu rin I Ratu.
3.
Sapunika ratu mas manic, wusan menggah,
dening titian lintang sungut, ngarereh margi patut, kantun uyang
glalang-gliling, atmane unu sengsara, pacing maugungsiang suwung, ngungsi sunia
loka, kantun nyantosang mas manic, yan I Ratu tan kayun nyingak, malih tigang
dina lampus.
4.
Sampun puput manyurat raris kapaca,
paksi nori sampun nerima, raris makebur, rawuh ring waciu negari kepanggih Ni
Nyonyah manyulam, ipaksi nori maatur inggih ratu mas mirah, niki titian
ngaturang tulis, saking dane mekel titian, I NBabah Sampik mangutus.
5.
Ni Nyonyah manampi tulis tur mangawas,
munyin tulis manis muluk, pantes anak bagus, pangucape nyunyur manis, pecak
masekolah raja, daging surat puniku, sami sampun ia kemanah, ipaksi manulurin,
wenten malih atur titian, titian kapitelas matur.
6.
Waluya titian nasikin segara nanginin
sampun maungu becik elingang, duke sane sampun-sampun, masengketa ditu, jele
melah bareng mati, sapunika sasangketan mirah, mangkin dados linyok ratu, lali
ring pasubaya,wawu nyingak anak sugih, yan samian sapunika, ne lacur sing
ngelah unduk.
7.
Titiang lacur ngelah gusti lintang
tiwas, makahyur ring I Ratu, saking rihin sampu, I Ratu maninggalin, tuara
kahyun masocapan, awinan kahyune sungut, yan wantah ratu ledang, ida malih
margelilir, misadia wantah mamarekan, raga tambet sira ngrungu.
8.
Ni Nyonyah kedek kenying maningehang,
munyin kedise badil muluk, mai cai malu, embok enu manulis, negak ngarepin
meja, kalaning jani wsuwung, anak ririh mangingetang, munyi manis manyakitin daging
beli ampurayang tan sida antuk manutug.
9.
Masomah ring beli kadung iwang, pagawen
beline sampun cendek sampun puput, sampun malih alang eling, manda sampun
kasangsaran, pamargin beline mantuk, nyujur sunia loka, titiang rawuh
nyembahyangin, nanging wenten pakeling titiang kubure mangda maecat biru.
10. Mangda
sina saking margi ring kuburan dening titiang praya rawuh merika kakubur,
pacang nyelamatin beli sapunika atur titiang, sunia mertane kajujur, punika jua
ungsilang, titiang pacing kapanggih, matemu di jeroning tilam, ngulurin
sakahyun-kayun.
11. Sampun
puput tulise kapaica, ipaksi nori malih makebur, gelis sampun rawuh, ngaturang
surat manangkil, I Babad nglawanin negak, maca tulis daah duuh, mawantun-wantun
mamaca, bah nyelempoh angkih-angkih, meme bapanya teka, kambang-kumbang tan pa
bayu.
PUPUH KUMAMBANG
1.
Suwud mamaca, macepol niwang I Sampik, ciri
suba kalah, meme bapannya nungkulin masasambatan.
2.
Nyen ja ngawe awanan ceninge mati,
cening sing ngelah salah, ento rongrong gogor bibis, mati truna kabiseka.
3.
Sing ja kaget, cening manengel abedik ,
yadin maring kawah, apang bisa cening ngalih, wales apanga neraka.
4.
Nah dumadak, cening sadia mangelilir,
meme masaudan, kapekong ngaturang guling, kakonca masemayang.
5.
Wawu puput, memennya masesangi, Ngeliap
I Babah, inget teken nampi tulis, ento reke kabesenang.
6.
Inggih bapa, sampunang ja ngalempasin,
kadi linging surat, bapannya cendek nyawurin, pegat pabesen pegat angkihan.
7.
Mangulayang, atmane I Babah Sampik,
ngungsi sunia merta, tansyah Ni Nyonyah kaesti, ia kasawang karedana.
8.
Liu teka nelokin I Sampik, mati, mekelin
yeh mata bangke lumlumputih gading, nyalang kadi base nguda.
9.
Madabdaban, pacing nguburang ne jani,
peragat upakara, bangkene suba mapeti, raris munggah kabala wadah.
10. Raris
mamargi, akeh anake nututin, ulian ia I Babah, marerod rerod ring margi, saget
rawuh ring kuburan.
11. Laut
katanem, bangkene kaurugin, kubur semen asat cat biru mungguh I Sampik,
maplester ia katon tinggar.
12. Angen-angen
anake ngalahin mulih, maganti cerita, Ni Ingtai kawalinin, ibuk uyang rasa
kaajap.
13. Tunggal
peteng, sai ia mangeling sedih, buyar mabiyayuhan, goba kecud munyi paling,
tong dadi ia laliang.
14. Beli
babah, sapunika titiang mangkin, yan jati beli sarat, dadas meneng kadi
mangkin, kadi anak iseng-isengan.
15. Mara
keto, tiyahnya macebur melaib, merasa kena sipta, nyantep ngalih mantu sugih,
dapetang I Macun ia junah.
16. Kasinahang,
munyin Ni Nyonyahne sami, I Macun ia liang, tan pa janji ia nyanggupin, raris
mangundang-undang.
17. Bapannyane,
jani teka masadu mulih, Ni Nyonyah mamendak, bapanya kenyir-kenyir, jani gantin
cening sadia.
18. Sada
liu, bapannyane mesuang munyi, merasa ring awak, gede ombak gede angin, pragat
kendel teke lega.
19. Mula
seleb, Ni Nyonya ia jati ririh, ngaba sasebengan, keweh ingan patuh sami,
pradnyan ring durmanggala.
PUPUH DURMA
1.
Maidehan gumine anekaundang, pat belas
raja sami ane sampun kaundang, lan malih, para menak, makadi prayayi sami,
pacing misadia, ngatur tamune sami.
2. Panitya panyanggra tamiu siaga, nabdabang
pacing linggih, genah pacing mapesta, meja kursi sampun dabdab, ngangge taplak
putih sami, ia papatehan, sami, ia katon bersih.
3. Kalih minggu I Macun matamiu-tamiuan, tamiu
dura Negara sami, tigang dina mainepan, sampun wenten pasangrahan, ramie
sarahina wengi, balih-balihan, sasungglapan lan kumedi.
4. Sorean ipun Bandar Macun mailehan, kaanter
antuk tamiu sami, pangantene killing kota, kalih priyayi samain, ebok jejel
maring margi, bengong ngatonang, panganggenyanne mangendih.
5. Pamargine kasarengin tatabuhan, suaran musik
ngarerengih, ngulangunin pisan, orgel miwah harmonica, suarannyane sami manis,
mapanta-panta, para nyonyah mamucukin.
6. Mabarisan mamargi keliling kota, Ni Nyonyah
amargi masanding, magayot ma joli emas, kero tingkah pangantenan, puput sampun
aci-aci, mangkin matulak, praya majalan mulih.
7. Banban pamargine rawuh ring marga tiga,
mararian ia agelis, engsek manah ia Ni Nyonyah, kangen raris mararian, eling
ring I Babah Sampik, alon mapajar, beli Macun titiang eling.
8. Titiang ngelah kekantenan lintang tresna,
madan I Babah Sampik, duke sareng masekolah, kocap ipun sampun pejah, nunas
kakuburan mangkin iring titiang, nyembahyangin dane Sampik.
9. Liu nututin Ni Nyonyah masembahyang, upakara
pepek sami, sampun matanding sayaga, liline sampun mapasang, endihan liline
hening, maka cihnaya I Sampik bangun mangaksi.
10. Galang-gumilang kubure katon suteja, macap ia
I babah Sampik, sinah ia katonterang, Ni Nyonyah tuwun madandan, liu anake
nelokin, raris Ni Nyonyah nabdabang upakara sami.
11. Beli Macun ditu malu jantos titiang, Bandar
Macun ia magingsir, maring pinggir marga, Ni Nyonyah masembahyang aksi titiang
kuda beli, subaktin titiang mamarek ring lungguh beli.
12. Niki beli be lan sanganan ajengan, guling ring
jatah bawi rarisang beli mangan, sami sampun sadia, ngrayunin beli becik-becik,
elingang titiang, tresna bakti ngiring beli.
13. Titiang kari genten tan wenten larangan,
mangda beli tatas uning, kayang kawekas, ajak titiang bareng neraka, nyadia
wantah ngiring, dadosang abangbang, ginadayang kahyun beli.
PUPUH GINADA
1.
Ni Nyonyah ia masasambatan, masih tuara
ada nyawurin, tuah saja beli melesang, mangutang ngalihin lampus, elingan
janjine suba, inggih beli, sampunang mangutang titiang.
2.
Napi puaran titiang dewa, kari hidup
buka jani, sengsara nemu neraka, dong antosang titiang ditu di titi gongang
punika beli ngaksi, rawuh maring marga sanga.
3.
Merasa kenyel masasambatan, mangkin
eling ring pawisik magentos selendang petak, karajah anggen kakudung, raris
netep inan lima, kaanggen nulis, rahnyane kasuratang.
4.
Ujaring Aksara Utama sastrane nem-belas
siki, Ongkara lan Tri Aksara, ANG AH DASAKSARA puput, karingkes ring Adu Muka,
terus mamurti mangeresepang pangelepasan.
5.
Mantra kamoksane regepang, Buana Mabah
Raja Peni Goya Wijaya Kusuma, Kundalini lan Jong Biru, Buana kosa Gandapura,
sadiat kerti, Tanalum lan Mudalara.
6.
Nika sami sampun mawak, Anuswara lan
Sudukswari, telas sampun katemuang, dadi ia mawetu kukus, tojalaran Sanghiang
Atma, sampun molihang nuju maring sunia loka.
7.
Badawang Nalane engkag, Ni Nyonyah ia
suba ilid, gelis matemu ring I Babah, makaronan dados akubur Ni Nyonyah ia jani
ilang, I Macun nyerit, nyagjagin Nyonyah di kuburan.
8.
Kambene bakat kajemak, Ni Nyonyah
enggalan ilid, kubur teleh jati mula, dening titah Sanghiang Tuduh, I Macun
kelangan somah, maretag-retig kadi cina kabegalan.
9.
Tukang-tuding makaukan, munyi ngacuh
sada paling I Babah ia liwat bergah, cai ulah ngalih aluh tuara kabean kakucah,
Iba Sampik, somah kai juang iba.
10. I
Macun ia ngeling sigsigan, gerong-gerong dengkak-dengkik, iba bangke kliwat
pongah, mengeranayang kai balu, kedek, anake mabriag, ada banggi, andud-andup
suryak-suryak.
11. I
Macan duhkita-bara jengahnyane buka mati, nyeluk kantong nyemak jinar, uang
kertas sambehang ditu, kaanggon upah mamongkar, ngalih kuli, kubure raris
kabongkar.
PUPUH ADRI
1.
Kuline ia jani mongkar kubur, mangalih
sawane, Ni Nyonyah lan Babah Sampik, Kroda I Macun kalangkung, kaicalan anak
eluh, wawu mara pangantenan, maring kubur kabancut, I Macun jengahe lintang,
akeh nganggen sesenggakan.
2.
Kacerita bangkene sampun gugur, bangke
tusing ada, kewala, mawetu cirri, maka cihna sampun lampus, kupu-kupu dadua
makebur, maka jiwan Sampik lan Nyonyah, ring dasar kacunduk batu, I Macun raris
ngentungang, mangda palas madoh-dohan.
3.
Batu mentik dadi jati miwah bamboo,
mawinan tan dados pasangan, taru jati lawan petung, panumadian anak luwung, ayu
nulus genjing bagus, atman sang kalih kaswargan, ring meru tumpang selikur,
widiadari pangayahe rena manahnya ring swargan.
=
= = PUPUT = = =
Tidak ada komentar:
Posting Komentar